Giữa Trường Sơn đạn lửaEm hát bài ca về Bác Tiếng hát em ngân xaHòa tiếng chim rừng vui hót.Nữ lái xe tải Trường Sơn ngày ấy... bây giờ . Chiến trường. Đạn bom. Sự sống và cái chết mong manh, ẩn hiện. Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, những bàn tay, khối óc mười tám, đôi mươi. Tầng tầng lửa, núi cao, vực sâu thách thức, ngang ngửa, trập trùng. Những nữ lái xe tải quân sự Trường Sơn mảnh dẻ những dáng hình con gái, như cánh lan rừng hiện ra mộc mạc. Dòng dòng những đoàn xe ra trận. Những vô lăng tròn, những vòng quay xuyên đạn bom, xuyên mưa nắng, xuyên thời con gái hướng ra phía trước. Buồng lái xe là buồng con gái, một chút riêng ao ước, đơn sơ. Một chút riêng sâu thẳm. Khoảng trời hương bưởi hương nhu mềm đạn bom, mềm sắt thép. Là Nụ, là Hương, là Thanh, là Viên, là Quy, là Yến... hay là sim, mua, dã quỳ, lau lách ở bên mọi nẻo đường vạn dặm Trường Sơn. Cứ riêng ra, riêng ra mà tô thắm rồi kết đoàn trong vòng tay của rừng, của núi. “Cây cúc đắng quên lòng mình đang đắng - trổ hoa vàng dọc suối để ong bay” (thơ Phạm Tiến Duật). Các chiến sĩ nữ lái xe tải quân sự Trường Sơn qua bao đạn bom, mưa nắng, vạch ngang một nét son mềm mại, độc đáo và kỳ diệu vào chiến thắng.Đường Trường sơn cứ heo hút.. xa.. xa Mịt mù khói bom, B 52 “rải thảm” Xe bạn cháy rồi!! Phải cứu ngay!! Kẻo trễ Dập lửa xông vào vác đạn dược, cứu xe Xe thì lớn, người thì nhỏ chỉ thấp thoáng những đôi mắt to tròn con gái. Cái mềm mại thách thức sự hung tàn, cái nhỏ nhắn dường như vượt kích thước cuộc chiến tranh mà bay lên, ngân rung và đánh thức. Những chiến sĩ nữ lái xe tải quân sự Trường Sơn trong trùng trùng điệp điệp những sư đoàn xe Trường Sơn trong chiến tranh gần bốn mươi năm về trước... Bây giờ các chị ở đâu, làm gì? Ai còn sống và ai đã khuất? Những cô gái lái xe tải quân sự Trường Sơn năm ấy như sương khói lẫn vào nhân dân? Đạn bom là thế, thân gái mười sáu mười tám còn vào được chiến trường đã khơi gợi và thách thức tôi làm cuộc tìm kiếm các chị, tìm kiếm những cô gái lái xe tải quân sự Trường Sơn ngày ấy. Bây giờ các chị sinh sống ở những đâu?“Em là cô bộ đội lái xe, Giặc đuổi bắn dưới bốn bề lửa cháy. Cái buồng lái là buồng con gái, Vẫn cành hoa mềm mại cài ngang…”.Cảm ơn thời đại thông tin đã giúp tôi mau chóng tìm ra những người con gái Trường Sơn năm xưa tưởng như đã hòa lẫn vào dòng đời bất tận. Những người biết về các chị cho tôi vài số điện thoại. Một người bảo: “Hay lắm Khai ạ. Thân phận lắm. Chúng ta phải làm cái gì chứ. Bây giờ nhiều người sống khổ lắm. Lam lũ lắm!”. Một nữ nhà văn hí hoáy tìm số điện thoại của Ban liên lạc Trung đội nữ lái xe tải quân sự Trường Sơn rồi bảo tôi: “Khai cứ đi tìm đi, rồi ta kết hợp tổ chức một chương trình giao lưu, mời các chị ấy về, khó khăn gì, chị giúp”. Tôi lên đường. Trời Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nam, Nam Định, Thái Bình... những ngày đầu năm mưa rét, ẩm mốc. Có một cái gì xôn xao, réo gọi ở trong tôi. Cứ hiện lên những cô gái mảnh mai căng mắt, rướn người vần vô lăng những chiếc xe tải Jin ba cầu,những Mono,Vọt tiến, Gát ,Giải phóng kềnh càng trong đạn bom, đèo dốc Đông - Tây mấy ngả Trường Sơn trong các thước phim tài liệu tôi như được tiếp thêm sức lực. Chiếc xe máy cà tàng cà rịch của tôi cứ thế lùi lũi bất chấp mưa rét, đường ổ trâu, ổ voi lăn bánh dọc ngang khắp các tỉnh thành. Đội lái xe tải quân sự Trường Sơn ngày ấy hiện nay còn sống gần trọn vẹn ở các tỉnh phía Bắc. Họ gồm bốn mươi chị do chị Nguyễn Thị Hòa nhà ở sát cổng Học viện Hậu cần - Gia Lâm - Hà Nội làm trưởng ban. Chị Hòa có đời riêng khá đặc biệt. Là chính trị viên đại đội nữ lái xe (1971 - 1972) nghĩa là lo liệu phần hồn cho các “nữ xế” Trường Sơn vốn tinh quái, bướng bỉnh vào bậc nhất. Chị Hòa tiếp tôi ân cần, cung cấp mọi thông tin Lúc nghỉ chân đèo khi lội suối, ngắm hoa Gương mặt xinh đẹp lung linh bên suối Chợt nhớ quê nhà nhớ mẹ già da diết Chiến thắng trở về mẹ lại được gần conNhắc đến chị em, chị khóc. Bản thân chị, người chính ủy, chỗ dựa của chị em, năm bốn mươi tuổi mới lập gia đình và diệu kỳ thay, chị đã có một mụn con ở cái tuổi tưởng như rất khó ấy. Chị khóc khi nói về những Trinh điếc (lái xe bị bom đánh nhiều quá điếc), Phàn còi (nhỏ bé cân nặng chưa đầy bốn mươi kilôgam), Vân hoa lá (buồng lái lúc nào cũng có hoa và lá), Thanh vại (chiến tranh ác liệt thế mà người cứ vại ra), Kim Quy nhè (xe chết ở ngầm là khóc nhè), Ánh người thứ 41 bây giờ còn đang lái xe cho Bộ Tài chính... Giọng chị nhòe đi, đứt nối khi nói về chị Phùng Thị Viên, trung đội trưởng đã mất năm 2000 vì ung thư, và các chị, nghĩa là ba mươi chín chị đã cùng nhận cháu Đoàn Phương Nga, con gái chị Viên làm con nuôi. Ai cũng coi cháu như ruột thịt. Theo chỉ dẫn của chị Hòa, tôi đến nhà nữ xế Thanh vại tại ngõ 95 Kim Mã. Đón tôi là đức ông chồng vâm váp nhưng hiền hậu, vào đề ngay: “Anh là Hiệp, cùng cánh xế Trường Sơn cả”. Chà chà! “Xế gặp xế nên duyên ư?”. Thì thế. Đụng nhau ở Trường Sơn. Hôm ấy tắc đường, đang chả lùi chả tiến được thì một cái Jin ba cầu ở đâu sấn đến quát: “Anh kia, lùi ra!”. Lại tiếng con gái cơ chứ. Điên tiết vặc lại: “Đường đâu mà lùi!”. Người kia đâu có vừa, sấn sổ: “Lùi ngay không tôi bắn!”. Thế đấy, anh Hiệp phá lên cười. Các nữ lái xe Trường Sơn năm xưa trong ngày họp mặt truyền thống đơn vị.Chị Thanh vại người Hải Phòng, mười sáu tuổi bố ép lấy chồng không chịu. Rồi vào lính. Rồi vào Trường Sơn. Rồi thành tài xế. Nổi tiếng ngang tàng, ương ngạnh, nhưng lì lợm với đạn bom, thương yêu chị em, sống chan hòa và cũng chính chị đã cùng chị Hòa, chị Quy, chị Vân mấy năm qua mở một cuộc đi tìm lại đồng đội. Khó khăn, tốn kém và khóc nhiều trước những cảnh đời đứt gánh giữa đường. Khó khăn nhất phải kể đến chị Nguyễn Thị Phàn ở Thái Bình. Số chị khổ từ trong bụng mẹ. Người nhỏ bé thế này ngày xưa chị lái xe tải quân sự thế nào nhỉ? Tôi cũng đã gần hai mươi năm lính, đã hai năm lái xe tải và thấm lắm những khúc cua xóc nảy người, vành tay lái nặng như cùm trong cái nóng như rang của buồng ca bin cổ lỗ. Trò chuyện với tôi, chị nói nhanh, khó nghe và không bao giờ kêu ca mình khổ, cứ luôn miệng cảm ơn Đảng và đồng đội. Chị khoe vẫn còn giữ được chiếc đồng hồ Pôn Jốt của Bác Hồ gửi tặng. Tôi ngắm nghía chiếc đồng hồ, nâng nó lên mà lặng đi. Hóa ra niềm tin của con người mãnh liệt và bền lâu lắm.Nào đi ngay! Đi thôi! Đồng đội ơi! Khí phách hào hùng đoàn xe ta.. ra trận Rừng già ngụy trang ánh trăng mờ đưa lối Ca bin Tôi ngồi tay lái vững, xe đi .Chị Kim Quy và chị Vân hoa lá ngồi hai bên tôi. Các chị còn phong độ lắm. Tôi trêu: “Chắc chưa hết khấu hao!”, cả hai nữ xế phá lên cười sảng khoái phát tôi đau điếng. Chị Kim Quy quê Kim Động - Hưng Yên, nhập ngũ năm 1965 đến năm 1968 vào trung đội nữ lái xe tải sau khóa học có bốn mươi lăm ngày rồi trở thành tay lái “cứng cựa” nhất nhì trung đội. Chị Vân nhìn tôi nháy mắt: “Nghịch lắm đấy. Ngày xưa ghê gớm lắm!”. Kim Quy phản pháo ngay: “Còn mày đấy. Ghét của nào trời trao của ấy. Rốt cục lại vớ phải một ông xế Trường Sơn”. Hai chị lại cười. Chuyện tình của Vân hoa lá rất thú vị. Chị chở thương binh ra Bắc. Anh tài xế bị thương một chân còn cưa cẩm được cô nữ lái xe xinh đẹp. Hóa ra cánh xế nam Trường Sơn quả danh bất hư truyền, cũng chả chịu thua kém gì ai, gớm lắm. Và ông xế này cứ như chuẩn bị lực lượng cho một cuộc chiến nữa hay sao mà bốn lần vinh dự làm cha của những năm chiến sĩ. Chị Vân cười cười: “Máy móc lái xe mà lị!”. Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triếtgặp mặt và chúc mừng cựu nữ lái xe Trường SơnChuyện về chiến sĩ nữ lái xe tải Trường Sơn ngày ấy, bây giờ thật là lắm chuyện. Cũng có chuyện vui, có chuyện buồn và cả ước nguyện: Được gặp mặt nhau, được giao lưu. Tôi, người em út, người đồng đội nhỏ tuổi của các chị đã cùng các anh các chị thực hiện được điều mong ước ấy. Buổi giao lưu đã diễn ra thân mật, xúc động tại Học viện Hậu cần. Hôm ấy các chị vui lắm. Nụ cười và nước mắt, hoa và huân chương, tóc bạc và tóc xanh, rạng rỡ khuôn mặt ba mươi mấy con người trong tiếng nhạc khải hoàn chào mừng kỷ niệm ngày chiến thắng... Phùng Văn Khai