Các bạn đã nghe bản hành khúc này. Có lẽ, không phải ai cũng nhớ nó tên là gì, và cũng chẳng có mấy người biết đến tác giả. Nhưng chỉ cần vang lên mấy accord đầu của bản hành khúc này, là những người cựu binh sẽ hồi tưởng lại những trận đánh khó khăn; các cựu lính kỵ binh lại thấy mình trên lưng ngựa, còn các cựu chiến binh của cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại sẽ lại nhớ đến sân ga đang tối dần, dàn nhạc trên sân ga và đội hình đang sẵn sàng đi về phía mặt trận. Và không chỉ có những người lính cũ mới cảm động vơi những âm thanh ấy... "Bản hành khúc này cũng vang lên năm 1941 cũng với sức mạnh không giảm vào những năm tháng Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Ngày 7 tháng 11 năm 1941 dứoi những âm thanh của hành khúc "Tạm biệt ngừơi em gái Slavơ" các chiến sĩ Hồng quân đã đi từ Quảng trường Đỏ ra mặt trận. Những nốt nhạc ban đầu có vẻ uỷ mị, song đến phần cuối thì vang lên với quyết tâm cứng răn, tưởng như những cái kèn cất tiếng: "Chúng ta cần chiến thắng, một chiến thắng cho tất cả,bất chấp hiểm nguy.Tác giả bài báo trong tờ "Sao đỏ", thượng úy N.Cherkashin đã viết thế này về cuộc duyệt binh năm 1941: "Sau đó vang lên hành khúc "Tạm biệt ngừơi em gái Slavơ", rất đột ngột, tươi mới, và mãnh liệt, cứ như mới được viết ra đêm qua, dành riêng cho cuộc duyệt binh, để chuyển cho các trung đoàn đang ở các chiến hào tuyết phủ gần Moskva lời chúc, cầu nguyện chiến thắng của những người phụ nữ Nga, Ucraina, Belarus, Ba lan, Tiệp, Bun ga ri. Của tất cả những người phụ nữ, mà con cái, cha anh, chồng của họ đang chiến đấu trong một hàng ngũ chống phát xít ..."
Bảy giờ sáng ngày 7/11/1941 dàn nhạc đã có mặt ở Quảng trường Đỏ, đối diện Lăng Lenin. Thời tiết bỗng nhiên thay đổi, lạnh đột ngột, gió nổi và tuyết rơi. Bỗng dưng các nhạc công thấy lưỡi gà của kèn bị đóng băng. Agapkin hạ lệnh “Nhạc cụ - để dưới áo choàng!” Và khi cuộc diễu binh bắt đầu, thì những bản hành khúc Nga hùng tráng đã vang lên không gặp trở ngại – “Cuộc duyệt binh”, “Người anh hùng”, và tất nhiên là cả “Lời từ biệt của người phụ nữ Slavơ” Các trung đoàn với ngọn cờ chiến đấu tung bay từ Quảng trường Đỏ đã đi thẳng ra mặt trận. Tin tức về cuộc duyệt binh ở Moskva đã bay khắp thế giới. Và Tổng tư lệnh tối cao I.V. Stalin đã khen thưởng V.I.Agapkin vì phần trình diễn xuất sắc của dàn nhạc. Vào năm khó khăn đó, Agapkin đã gần 60, và không được ra mặt trận. Nhưng ông vẫn ở trong đội ngũ chiến đấu. Ông và bản hành khúc vẫn vang lên trên các sân ga – các đoàn tàu quân sự lên đường ra mặt trận.

Và sau đó còn một cuộc duyệt binh nữa tại Quảng trường Đỏ - Cuộc duyệt binh Chiến thắng ngày 24/6/1945. Một dàn nhạc lớn gồm 1400 nhạc công đã tập hợp trên Quảng trường Đỏ. Chỉ huy dàn nhạc là thiếu tướng Chernetsky, một nhạc trưởng và nhạc sĩ xuất sắc. Phụ tá của ông là đại tá Agapkin cùng dàn nhạc của mình có mặt trong thành phần dàn nhạc lớn. Còn “Lời từ biệt của người phụ nữ Slavơ” vẫn còn vang lên nhiều lần trên các sân ga, đón những người anh hùng chiến thắng trở về. Còn năm 1957 thì cả thế giới nghe bản nhạc này trong bộ phim “Khi đàn sếu bay qua”.

Agapkin đã dành trọng 62 năm cho quân đội và quân nhạc. Ông đã có nhiều sáng tác – hành khúc và valse, dạy hàng trăm nhạc công tài năng. Nhưng trong ký ức dân gian, ông mãi mãi là tác giả của “Lời từ biệt của người phụ nữ Slavơ”.

V.I.Agapkin được chôn tại nghĩa trang Vagankov ở Moskva dưới một tấm bia trắng, trên đó khắc những dòng đầu tiên của bản hành khúc bất tử “Lời từ biệt của người phụ nữ Slavơ”.(Theo NiNa)